بازار خودرو از بازارهایی است که در ایران ابعاد بسیار بزرگی دارد، اما مدت‌هاست تغییر انقلابی در آن رخ نداده و با شکل و شمایل سنتی خود در حال پیشروی است. اما این بازار نیز دیر یا زود مانند بسیاری از بازارهای دیگر محکوم به تغییر یا به عبارتی “مختل شدن” است.
پیش از هر چیز بهتر است تعریف مختل شدن(دیسراپت شدن) که در دنیای بیزنس و استارتاپ بسیار پر کاربرد است را بدانیم.
دیسراپت کردن بازار به چه معناست؟
دیوید ادلمن، تحلیلگر مک کینزی، مختل کردن بازار را اینگونه تعریف می کند:
تغییر عمیق در چشم انداز کسب‌و‌کار که سازمان‌ها را مجبور می‌کند به جای تغییرات تدریجی مداوم، دستخوش دگرگونی قابل توجهی شوند.
نمونه‌های تاریخی زیادی برای این پدیده وجود دارد. یه عنوان مثال اختراعات پیشگامی مانند موتور بخار، سفر ریلی، تلگراف، خودرو، خط مونتاژ و تلفن از این دسته‌اند.
هر یک از این پله‌های ابتکاری باعث تحولی در شیوه‌های تجارت سنتی شد. کسانی که به سرعت پتانسیل خود را درک می‌کنند، رهبران جدیدی می‌شوند، در حالی که کسانی که سرسختانه به روش‌های قدیمی خود ادامه می‌دهند، ممکن است از رقابت جا بمانند.
نمونه هایی از اختلال در بازار در دنیای تجارت
اخیراً، اختلالاتی در دنیای تجارت به شکل ظهور رایانه های بزرگ، مینی رایانه، رایانه شخصی، اینترنت و ابر رخ داده است. AOL، Blockbuster، Yahoo!، Radio Shack، Compaq و Borders همگی در نتیجه عدم تمایل آنها برای انطباق با تغییرات تکنولوژیکی که تجارت الکترونیک، خرده فروشی‌های جدید یا گرایش‌های مصرف کننده را پیش می‌برد، شکست خورده اند.
اختلال در بازار را می‌توان بیشتر از بخش مصرف‌کننده اعمال کرد. به عنوان مثال، صنعت هواپیمایی به دلیل تغییرات سریع، ناپدید شدن بسیاری از شرکت‌ها را تجربه کرده است.
این خطوط هوایی عبارتند از: Pan Am، TWA، Virgin America، Swiss Air، US Airways، Air Berlin و Air Australia.
امتناع سرسختانه از همراهی با اختلال به وجود آمده در بازار، همراه با برخی اقدامات اشتباه مدیریتی می‌تواند غول‌های صنعت را از بین ببرد.
اختلال در بازار خودرو
بازار خودرو نیز هرگز از دیسراپت شدن در امان نبوده و نخواهد بود. نیروهایی که در صدر آنها پیشرفت تکنولوژی است، این بازار را به سمت مختل شدن هدایت می‌کنند.
کارشناسان معتقند که چهار ترندِ تکنولوژی محور آینده بازار خودرو را در دست خواهند گرفت:
- حمل و نقل متنوع (Diverse Mobility)
- خودروهای خودران (Autonomous Driving)
- خودروهای برقی (Electric Cars)
- خودروهای متصل (Connected Cars)
اکثر بازیگران و کارشناسان صنعت موافقند که این چهار روند یکدیگر را تقویت و تسریع می‌کنند و صنعت خودروسازی آماده اختلال است. در ادامه به توضیح این چهار ترند صنعت خودرو می‌پردازیم.
همچنین بخوانید: جذب سرمایه برای استارتاپ در حوزه خدمات خودرو
حمل و نقل متنوع (Diverse Mobility)
دایورس موبیلیتی مفهومی است که مسائل اجتماعی، اقتصادی و محیط زیستی را در الگوهای حرکتی ما در نظر می‌گیرد.
این به این معناست که ما به جای اینکه ما فقط روی سفر، زمان سفر و مسائل ترافیکی تمرکز کنیم، مسائل دیگری را نظیر تاثیر مثبتی که سفر می‌تواند روی سلامتی ما داشته باشد، در نظر بگیریم.
به عنوان مثال با استفاده از این تکنولوژی ما می‌توانیم دوچرخه‌سواری و یا پیاده‌روی را نیز در برنامه جابه‌جایی خودمان جای دهیم، تا جنبه سلامت حمل و نقل‌مان نیز در کنار سایر مسائل تقویت شود.
تکنولوژی حمل‌و‌نقل متنوع به مسافران این امکان را می‌دهد که انتخاب کنند با توجه به ترتیب و میزان اهمیتی که مسائل مختلف برای آنها دارد، از چه الگویی برای سفر استفاده کنند.
به عنوان مثال من امروز می‌خواهم مدل سفر سلامت را انتخاب کنم. به همین منظور مایلم که مدت زمان سفرم کمتر از 40 دقیقه باشد و در آن حدود 20 دقیقه از وسایل حمل‌و‌نقل عمومی استفاده کنم و علاه بر آن حداقل 10 دقیقه پیاده‌روی را نیز داشته باشم. دایورس موبیلیتی با توجه به این موارد انتخاب‌های مناسب رو پیش پای من می‌گذارد.
خودروهای خودران (Autonomous Driving، Self Driving Cars)
خودروی خودران که با نام‌های خودروی بدون راننده (Driver-less Car) یا خودروی روباتیک (Robotic Car) نیز شناخته می‌شود، خودرویی است که دارای اتوماسیون خودرویی است.
یعنی وسیله نقلیه‌ای که می‌تواند محیط خود را تشخیص دهد و ایمن حرکت کند. با کمک انسانی کم یا بدون آن.
خودروهای خودران انواع حسگرها را برای درک محیط اطراف خود ترکیب می‌کنند، مانند دوربین‌های ترموگرافی، رادار، لیدار، سونار، GPS، کیلومتر شمار و واحدهای اندازه گیری اینرسی.
همچنین سیستم‌های کنترل پیشرفته اطلاعات حسی را برای شناسایی مسیرهای ناوبری مناسب و همچنین موانع و علائم مربوطه تفسیر می‌کنند.
خودروهای برقی (Electric Cars)
ماشین الکتریکی (Battery Electric Car,All-Electric Car)، خودرویی است که توسط یک یا چند موتور الکتریکی به حرکت در می‌آید و تنها از انرژی ذخیره شده در باتری‌ها استفاده می‌کند.
در مقایسه با خودروهای موتور احتراق داخلی (ICE)، خودروهای الکتریکی ساکت‌تر هستند، آلاینده‌های اگزوز ندارند و به طور کلی آلایندگی کمتری دارند.
در ایالات متحده و اتحادیه اروپا، از سال 2020، هزینه کل مالکیت وسایل نقلیه الکتریکی اخیر ارزان‌تر از خودروهای مشابه ICE است، و این به دلیل هزینه سوخت و نگهداری کمتر است.
شارژ یک خودروی الکتریکی را می توان در انواع ایستگاه‌های شارژ انجام داد. این ایستگاه‌های شارژ را می‌توان هم در منازل و هم در مکان‌های عمومی نصب کرد.
خودروهای متصل (Connected Cars)
خودروی متصل (Connected Car) ماشینی است که به اینترنت دسترسی دارد و علاوه بر آن معمولا به یک شبکه بی‌سیم محلی نیز مجهز است، که این اجازه را می‌دهد تا ماشین با به اشتراک‌گذاری دسترسی اینترنت با دستگاه‌های دیگر در داخل و خارج از خودرو ارتباط برقرار کند.
اغلب، ماشین نیز با تکنولوژی‌های ویژه‌ای که به اینترنت یا شبکه بی‌سیم وصل شده است و مزایای بیشتری برای راننده را فراهم می‌کند. این تکنولوژی هم‌اکنون در شکل‌های مختلف پیاده‌سازی شده است و در ایران نیز در حال استفاده است و اکثر شرکت‌های حوزه خودرو برنامه‌های کوتاه مدتی برای استفاده از این تکنولوژی در سطح کلان دارند.
