قبل از شروع به همکاری و سرمایه‌گذاری در استارتاپ باید از میزان ارزش‌گذاری استارتاپ آگاه شوید تا نسبت به میزان ارزش آن سرمایه وارد کنیم. اگر یک استارتاپ در مراحل اولیه باشد، یا در مرحله رشد و یا اینکه سهم زیادی را در بازار به خود اختصاص داده باشد کاملا متفاوت است.
برای اینکه بتوانیم استارتاپ را ارزش‌گذاری کنیم و بفهمیم که چه مقدار باید سرمایه وارد کنیم روش‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره می‌کنیم.
البته باید این نکته را هم در نظر داشته باشیم که تمام این عوامل تنها به عنوان یک عامل تاثیرگذار در نظر گرفته می‌شود و در نهایت نظر سرمایه‌گذاران و تصمیم شخصی آنها به صورت پیشنهاد مطرح خواهد شد.
کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی ارزش‌گذاری استارتاپ
کارگاه‌ها و آموزش‌هایی در زمینه طریقه محاسبه ارزش‌گذاری استارتاپ وجود دارد که در ادامه می‌توانید چند ویدئو از این آموزش‌ها را مشاهده نمایید.
وبینار ارزش‌گذاری استارتاپ با حضور پرهام خلیلی، مشاور ارشد مالی و سرمایه گذاری با سابقه فعالیت گسترده در بازارهای مالی و حوزه سرمایه گذاری جسورانه می باشد.
در فین استارز 2017 که در فروردین 96 بود، پنلی با حضور محمدرضا فرحی، آرمین فرتاش، احمد پویانفر، سعید باجلان و رضا غلامعلی پور با عنوان “پنل تخصصی ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها” برگزار گردید.
همچنین در طی فین استارز 2017 کارگاه آموزشی ارزش‌گذاری استارتاپ با سخنرانی محمدرضا فرحی انجام شد.
اما روش‌هایی که برای ارزش‌گذاری استارتاپ‌ها استفاده می‌شود.
امتیاز بدهید
این مدل از ارزش‌یابی عموما برای استارتاپ‌های تازه وارد انجام می‌شود و دلیل آن هم کاملا مشخص است؛ در این مدل از استارتاپ‌ها هیچ پیش زمینه‌ای وجود ندارد و برای همین از روش امتیازدهی کمک گرفته می‌شود.
عناصری که در یک استارتاپ تاثیرگذار هستند را مشخص می‌کنیم و از 100 برای هر کدام امتیاز در نظر می‌گیریم و در نهایت بر اساس مجموع امتیازهایی که تخصیص می‌دهیم مبلغ سرمایه‌گذاری را مشخص می‌کنیم.
از مزایای این مدل می‌توان به سادگی و سهولت و از معایب آن می‌توان به اعمال نظر شخصی و سلیقه محور بودن آن اشاره کرد.
هزینه راه‌اندازی دوباره
در این روش سرمایه‌گذار ارزش فعلی استارتاپ را معادل هزینه‌ای در نظر می‌گیرد که برای راه‌اندای آن صرف کرده است. این نوع ارزش‌گذاری عموما برای مدل‌هایی درنظر گرفته می‌شود که کارآفرین تمایلی به ادامه فعالیت استارتاپ ندارد و از نظر او مدل کسب‌وکارش با شکست مواجه شده است.
سرمایه‌گذار این حالت را برای استارتاپ متصور می‌شود و با علم به توانایی در راه‌اندازی دوباره آن قیمت پیشنهادی خود را مطرح می‌کند. در این مدل عموما دارایی‌های مشهود ارزش‌گذاری می‌شود و ارزش برند و سهم بازار آن مطرح نمی‌شود.
ارزش‌گذاری فاکتورهای کلیدی
کاربرد این روش برای استارتاپ‌هایی است که در ابتدای راه هستند و نیاز به سرمایه‌گذار دارند.
در این مدل فاکتورهای اصلی را ارزش‌گذاری می‌کنند و برای هرکدام مبلغی را درنظر می‌گیرند و بر این اساس به مبلغ سرمایه مورد نظر می‌رسند.
از فاکتورهای مهمی که در این مدل برای آنها مبلغی را درنظر می‌گیرند می‌توان به ایده، ارزش فعلی، تیم مدیریتی، سهم بازار و فروش اشاره کرد.
محاسبه ریسک
با محاسبه تهدیدها و فرصت‌ها و عواملی که ریسک سرمایه‌گذاری را بالا می‌برد استارتاپ ارزش‌گذاری می‌شود و براساس این ارزش و به نسبت شراکت در سهام مبلغ سرمایه‌گذاری مشخص خواهد شد. سرمایه‌گذاران ریسک‌ها را بوسیله ضرایبی که در نظر گرفته می‌شود محاسبه و به عدد نهایی می‌رسند.
سرمایه‌گذاری خطرپذیر
میزان خطری که آورده سرمایه‌گذران را تهدید می‌کند مبنای اصلی محاسبه آن براساس یک بازه زمانی مورد انتظار است که خطرهای پیش‌رو برآورد و پیش‌بینی می‌شود و سپس مبلغ سرمایه‌گذاری را از دل آن بیرون می‌آورند.
محاسبه بر اساس نمونه‌های مشابه
نمونه‌های مشابه این استارتاپ در دنیا بررسی و سپس معادل سازی می‌شود بر این اساس به یک مبلغ پیشنهادی برای سرمایه‌گذاری خواهند رسید. البته در این نمونه درنظر گرفتن میزان تقاضا و نیاز مشتریان هم نقش مهمی را ایفا می‌کند.
ارزش‌گذاری در بازار
شاید از مهمترین و پرکاربردترین مدل‌های ارزش‌گذاری همین روش باشد که بر این اساس ارزش استارتاپ را مشخص و سرمایه‌گذار پیشنهاد خود را مطرح می‌کند. این مدل از ارزش‌گذاری بیشتر برای استارتاپ‌های فعال و درآمدزا در نظر گرفته می‌شود.
بهترین گزینه
هر استارتاپی برای خود دنیای متفاوتی دارد و اگر قرار بر این باشد که همه از یک رویه ثابت پیروی کنند قطعا موفقیت با چالش جدی مواجه می‌شود. پس به تمام مدل‌ها و نمونه‌های ارزش‌گذاری به عنوان یک پیشنهاد نگاه کنید و برآورد ارزش استارتاپ را براساس شرایط و موقعیتی که در آن هستید در نظر بگیرید.
شاید لازم باشد برای ورود به دنیای استارتاپی و سرمایه‌گذاری از چندین مدل ارزش‌گذاری استفاده کنید. اما این نکته بسیار مهم را همیشه در نظر بگیرید که با مشورت گرفتن از افراد متخصص و توانمند در شرایط مختلف می‌توانید بهترین تصمیم را بگیرید.
