در حوزه کارآفرینی و راه‌اندازی کسب و کار، داشتن یک نمونه تاثیر‌گذار و کاربردی از محصول مورد ارائه خود برای سنجیدن بازخورد بازار نسبت به آن از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در واقع شما باید بدانید که چگونه می‌بایست یک محصول را تولید کنید، به شیوهای که ضرر مالی جدی را متحمل نشوید و بتوانید ایده عملی شده خود را بسنجید. یکی از مفاهیم و قابلیت‌های مهمی که با تکیه بر آن می‌توانید به بهترین شکل محصول خود را تولید کرده و بازار هدف مورد نظر خود را به واسطه آن بسنجید، MVP است.
در این مطلب قصد داریم به شما بگوییم که MVP چیست، چه مزایا و ویژگی‌هایی دارد و به چه صورت می‌توانید در مسیر توسعه کسب و کار خود از آن استفاده کنید.
MVP چیست؟
MVP در فارسی به معنای کمینه محصول پذیرفتنی ترجمه شده است. با توجه به این مفهوم شما باید تلاش کنید تا با صرف کمترین هزینه و انرژی، نمونه‌ای از محصول قابل ارائه خود را تولید و به بازار هدف عرضه کنید. در واقع شما ابتدا باید نمونه‌ای از محصول مورد نظر خود را بسازید و سپس آن را در اختیار مشتریان و سرمایه‌گذاران قرار دهید تا بتوانید به واسطه آن کسب و کار خود را راه‌اندازی کرده و به یک کارآفرین تبدیل شوید.
یک محصول MVP باید دارای حداقل ویژگی‌های مورد نیاز باشد. به طور کلی با وجود قابلیت MVP شما می‌توانید محصولات مورد نظر خود را بدون صرف هزینه‌های بالا و گزاف و زمان زیاد، تولید کنید. به این واسطه دیگر نیازی نیست برای یک ایده که در مرحله اجرا و سنجش بازار قرار دارد ضرر متحمل شوید و می‌توانید بعد از سنجش بازار در صورت و وجود تقاضای قابل قبول، با خیال راحت بر روی محصول سرمایه‌گذاری کرده و آن را تولید کنید.
به طور مثال محمد باریده کوفاندر پی‌پینگ در گفتگویی که با تافردا داشت؛ گفت که در عرض 24 روز محصولی لانچ و در اختیار مشتریان قرار دادند که تراکنش هم داشته است.
برای مشاهده این گفتگو و جزییات آن به این صفحه مراجعه نمایید: پی‌پینگ از ایده تا جذب 2.1 میلیارد تومان سرمایه
در ادامه بیشتر درباره ویژگی‌ها و مزایای MVP توضیح خواهیم داد.
ویژگی های محصول MVP
یک محصول MVP ویژگی‌های مشخصی دارد که باید با آنها آشنا باشید. در ادامه به ویژگی‌های محصولات MVP اشاره می‌کنیم.
1- مورد نیاز کاربر باشد.
این محصول باید مورد نیاز مشتریان هدف باشد. در واقع شما ابتدا باید پرسونای مخاطبان خود را در نظر بگیرید و سپس سعی کنید تا محصولتان را مطابق با سطح نیاز و خواسته‌های آنها تولید کنید. پس محصول MVP که نتواند نیازی را در مشتری ایجاد کند، مناسب تولید و سرمایه‌گذاری نیست. به عبارت دیگر محصول شما باید برای مشتری قابل استفاده باشد.
2- قابل اعتماد باشد.
ویژگی که باید به آن توجه کافی داشته باشید، قابل اعتماد بودن محصول است. اعتماد شرط اول هر کسب و کاری است و در صورتی که محصول شما مطمئن و قابل اعتماد نباشد، مشتری نمی‌تواند به شما اعتماد کند و در نتیجه کسب و کارتان توسعه پیدا نخواهد کرد. برای قابل اعتماد بودن محصول نباید در تعریف و ارائه درباره آن افراطی عمل کرده و بزرگنمایی کنید.
3- ظاهر مناسبی داشته باشد.
ظاهر محصول نیز اهمیت بسیار زیادی داشته و با انتخاب و فروش آن رابطه مستقیم دارد. مشتریان علاوه بر کاربردی بودن، شیفته ظاهر محصولات نیز می‌شوند و در صورتی که از محصول خوش‌شان بیاید آن را خریداری خواهند کرد. پس علاوه بر ویژگی‌های عملکردی، به ویژگی‌های ظاهری و نوع طراحی محصول خود نیز توجه داشته باشید تا بتوانید تاثیر بهتر و مثبتتری بر روی مشتری بگذارید.
4- برای شما ارزشمند باشد.
به عنوان دیگر ویژگی مهم یک محصول MVP باید به ارزشمند بودن اشاره کنیم که برای تولید‌کننده حائز اهمیت است.
در صورتی که قصد داشته باشید برای تست بازار هدف و مناسب بودن ایده آن را در تولید و عرضه کنید، باید چالش‌ها و مشکلات متعدد موجود در مسیر خود را نیز در نظر بگیرید.
با در نظر گرفتن مشکلات و چالش‌ها در طی تولید محصول متوجه خواهید شد که آیا ایده مورد نظر به حدی ارزشمند است که تمام سختی‌های مسیر را متحمل شوید یا خیر. پس محصول مورد نظر علاوه بر ارزشمند بودن برای مشتری، می‌بایست برای تولید‌کننده نیز ارزشمند باشد.
5- پیچیده نباشد.
آخرین ویژگی یک محصول MVP، عدم پیچیدگی زیاد است. توجه داشته باشید نمونه‌ای از محصول مورد نظر شما باید به حدی ساده و قابل فهم باشد تا ابهام و سوالات متعدد و زیادی را در ذهن مشتری یا سرمایه‌گذار به وجود نیاورد. معمولاً محصولات پیچیده در طراحی و استفاده، برای مشتریان مطلوب نخواهند بود.
اهداف ساخت MVP چیست؟
یکی از پرسش‌های مهمی که باید پاسخ مناسبی به آن دهید این است که اهداف ساخت MVP چیست؟
در واقع شما باید بدانید که چرا قرار از یک محصول MVP بسازید و مقاصد شما دقیقا چیست. در ادامه معیار‌های اصلی برای سنجش اهداف از ساخت MVP را ذکر می‌کنیم با در نظر گرفتن آنها می‌توانید به سوال مطرح شده پاسخ مناسبی بدهید.
- پاسخ دادن به نیاز‌های مشتری
- سنجش بازار هدف و میزان سودآوری محصول
- جذب سرمایه برای استارتاپ و جلب توجه و اعتماد سرمایه‌گذاران
- بررسی نحوه قیمت‌گذاری محصول
- بررسی و سنجش فرضیه‌های موجود
- در نظر گرفتن بازخورد اصلی مشتریان در هنگام مواجه با محصول
- بررسی میزان عرضه و تقاضا
- تخمین هزینه و مدت زمان مورد نیاز برای تولید انبوه محصولات
- میزان ارزشمند بودن محصول مورد نظر برای مشتریانِ
- تدوین و تعیین استراتژی دقیق برای پیشبرد اهداف
- سنجش میزان قابلیت‌های مورد نیاز برای اضافه شدن به محصول
مراحل ساخت MVP
در ادامه مبحث MVP چیست به مراحل ساخت یک محصول MVP می‌پردازیم و به شما بگوییم که در این مسیر چه مراحلی را باید طی کنید:
تعیین اهداف خود و مشتریان
همانطور که گفتیم در ابتدا قبل از تولید یک محصول MVP شما باید از خودتان بپرسید که مشتری چرا به این محصول نیاز خواهد داشت و شما چگونه می‌توانید با ارائه این محصول پاسخگو نیاز‌های او باشید؟ در این مرحله شما باید پرسش‌های اصلی را مطرح کرده و سعی کنید خودتان را به جای مشتری بگذارید و به آنها پاسخ مناسبی دهید. در نتیجه پاسخ‌های خود را یک به یک بررسی کنید تا متوجه شوید که می‌توانید به مرحله دوم وارد شوید یا خیر.
شناسایی رقبا و بازار هدف
بعد از اینکه پرسش‌های ذکر شده را مطرح کردید و به آنها پاسخ دادید، حالا وقت آن است تا قبل از تولید محصول MVP خود، ابتدا رقبای اصلی و بازار هدف را بسنجید. رقبا اهمیت بسیار زیادی دارند و شما باید بتوانید با ارائه یک محصول خاص به شیوهای منحصر به فرد با تکیه بر خلاقیت و در نظر گرفتن نیاز‌های مشتریان، به شکلی موفق عمل کنید. میزان رقابت‌پذیری و میزان عرضه و تقاضای بازار معیار‌های مهمی هستند که باید آنها را به دقت مورد بررسی قرار دهید.
آماده سازی لیست امکانات ضروری
در مرحله سوم شما باید یک لیست از امکانات ضروری مورد نیاز محصول را آماده کنید. در واقع فلسفه ساخت یک محصول MVP این است که شما بتوانید قابلیت‌های محصول خود را با حداقل هزینه و زمان ممکن به مشتریان و سرمایه‌گذاران نشان دهید؛ اما ممکن است در این مسیر نتوانید تمام ویژگی‌ها را به نمایش بگذارید. در چنین شرایطی شما می‌بایست یک لیست از امکانات ضروری و مهم محصول خود را آماده‌سازی کرده و بر طبق آن یک MVP تهیه کنید. این لیست اهمیت زیادی دارد و در طی طراحی محصول خود باید بر طبق آن عمل کنید تا بهترین نتیجه حاصل شود.
ساخت محصول MVP
در آخر بعد از پشت سر گذاشتن سه مرحله ذکر شده حالا شما می‌توانید محصول MVP موردنظر خود را بسازید و آن را به مشتریان و سرمایه‌گذاران مورد نظر خود عرضه کنید. البته توجه داشته باشید قبل از عرضه محصول خود به مشتریان، می‌بایست آن را زیر نظر کارشناسان تعیین کیفیت عملکردی محصول مورد آزمایش قرار دهید؛ چرا که محصول شما باید از سطح عملکردی و کیفی نسبتاً بالا و قابل قبولی برخوردار باشد تا بتوانید به واسطه آن نظر سرمایه‌گذاران و مشتریان را به خود جلب کنید.
از MVP غافل نشوید!
در این مطلب به شما گفتیم که MVP چیست و چگونه می‌توانید در جهت پیشبرد اهداف خود از آن استفاده کنید. با وجود این امکان دیگر نیاز نیست هزینه و زمان زیادی را صرف تولید یک محصول کرده و سپس آن را در اختیار مشتریان و سرمایه‌گذاران قرار دهید. کافیست با توجه به مراحل ذکر شده نمونه حداقلی را با هزینه و صرف زمان کم از محصول مورد نظر خود تولید کنید به شیوهای که محصول قابل ارائه باشد. در نتیجه در صورت عدم وجود تقاضا و شکست محصول، ضرر مالی زیادی را متحمل نمی‌شوید و همچنین در صورت موفق شدن محصول در بازار هدف، می‌توانید با خیالی راحت بر روی آن سرمایه‌گذاری کرده و محصول را به تولید انبوه برسانید.
